Onluk sayıyı onaltılık sayı sistemine çevirme

Onluk sayıyı Onaltılık sayı sistemine çeviri yapabilmek için aşağıda bulunan formun yazı kutucukların gerekli alanlarını doldurunuz.

Konuyla ilgili bilgi sayfanın devamında.

Onluk Sayı Sistemi Nedir?

Bugün kullanıyor olduğumuz onluk sayı sisteminde yer alan rakamların hepsi Hintliler tarafından geliştirilmiştir. Onlardan Araplar’a geçen bu rakamlar zaman içinde İslamiyet’in yayılması ile Kuzey Afirika’ya ve ardından da Avrupa’ya kadar ulaşmıştır. Avrupa’da ise rakamları insanlara tanıtan ünlü matematikçi Fibonacci olmuştur. Onluk sayı sistemi günlük hayatın her alanında kullandığımız 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8 ve 9 rakamlarından oluşur. Bu 10 tane rakamın bulunduğu sayı sistemine ise “onluk sayı sistemi” adı verilir. Desimal sayı sistemi olarak da adlandırılan onluk sayı sisteminin tabanı 10’dur. Yani, bir sayıyı onluk sayı sisteminde ifade etmek için sayının her basamağı, basamak değerine denk düşen 10’un katları ile çarpılarak yazılır. Bu işlemi yaparken de üslü sayılardan yararlanılır ve 10’luk değerleri belirlerken de bu ifadelerle yazarız.
Örneğin; 543 sayısını ele alalım ve 543 sayısını onluk sayı sisteminde gösterelim. Buna göre, 543 sayısını onluk sayı sisteminde ifade edersek;
543 = 5.102 + 4.101 + 3.100 şeklinde yazılır.

Onaltılık Sayı Sistemi Nedir?

Günlük hayatın içinde olmasa da bilgisayar ve elektronik dünyası içinde kullanılan bir sayı sistemidir. İkili ve sekizli sayıların da kullanıldığı bu alanlarda ikili ve sekizli sayı sistemleri ile çok uzun uzun yazılması gereken sayıları daha sade bir biçime indirgemek için kullanılır. Heksadesimal sayı sistemi olarak da adlandırılan onaltılık sayı sistemi içerisinde 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9 rakamları ile A, B, C, D, E, F harfleri sembol olarak kullanılır. Diğer sayı sistemlerinin birbirine çevrilebilir olması gibi onaltılık sayı sisteminin başka sayı sistemlerinde ya da başka sayı sistemlerinin onaltılık sayı sistemine çevrilebilmesi mümkündür. Onaltılık sayı sistemine çevirme işlemi yapılırken harflerin aldığı değerlerin de bilinmesi gerekir. Ondalık sayı sisteminden onaltılık sayı sistemine bir sayıyı çevirmek sekizlik ve ikilik sayı sistemlerinde olduğu gibidir. Yani, ondalık sayı sisteminde yer alan bir sayı 16 ile bölünmeye başlanır. Bölme işlemi, bölüm 16’dan küçük oluncaya kadar devam eder. En sonunda da son bölme işleminden elde edilen bölümden başlanarak kalanlar yan yana yazılır. Ancak bu noktada kalan olarak elimizdeki sayı değerlerinin onaltılık sayı sisteminde harf olarak karşılığının olup olmadığını bilmeliyiz. Bir örnek ile açıklamak gerekirse; (142)10 = (?)16 142/16 işleminde bölüm 8; kalan ise 4’tür 8/16 işleminde bölüm 0; kalan ise 8’dir.

Elde etttiğimiz bölüm ve kalanları yazdığımızda;
(142)10 = (8E)16 şeklinde sonuçlanmış olur.
Burada, ilk kalan olan 14’ün yerine E yazılmasının sebebi ondalık ve onaltılık sayı sistemlerinin değerler tablosunda 14 sayısının karşılığının E olmasından kaynaklanmaktadır. Bütün bu işlemler yerine siz de en kısa ve kolay yoldan sayı sistemleri arasında çevirme işlemi yapmak istiyorsanız sitemizde bulunan kutucuklara çevirmek istediğiniz değerleri girerek kolayca hesaplama yapabilirsiniz.